Celal Abbas Ocak Tarihi Secereler-3 ( Elazığ)

 Ceddin hakkı için unutma bizi 

Gündüzde gecede zikredem sizi 

Size yol değildir dağ-ova-yazı 

Çağırdığım Celal Abbas gel yetiş 

Dursun DEDE

Celal Abbas Ocağı tarihine ilişkin, Ocakzade Dede ve Pirlerinin ekseri çoğunluğu soylarını Hz. Celal Abbas’ın soyuna dayandığını ifade etse de, Özellikle Erzincan ve Tunceli yöreleri başta olmak üzere, bu görüşe katılmayan Celal Abbas ve Ali ( Eli) Abbas Ocağı mensupları da mevcuttur. Öncelikle ifade etmek gerekir ki, hemen hemen bütün ocakzadeler, Ali Abbas ve Celal Abbas ocaklarının aynı ocaklar olduğunu kabul ederler. Fakat fikir ayrılığının yaşandığı nokta, Ocağın soyundan geldiği Ulusu ( Atası) kabul edilen Celal Abbas’ın kimliği üzerinedir.

Bu bağlamda birinci görüşe göre;

Celal Abbas Ocağı, On iki İmamlar’dan yedinci İmam, İmam Musa el-Kâzım bin Câʿfer es-Sâdık’ın soyundan gelir. Ocağın Atası ( Ceddi/Ulusu) kabul edilen Celal Abbas’ın (Ali/Eli Abbas) Hz. Ali’nin oğlu Kerbela Şehidi olan Hz. Celal Abbas olmadığını sadece isim benzerliği olduğunu ileri sürerler. Bu görüşün temel dayanağı ise, Celal Abbas Ocağı’nın Ulularından kabul edilen aynı zamanda Tunceli Ovacık Kedek köyünde Türbesi de Bulunan SEYYİD HACI MAHMUT’un SEYYİDLİK SECERESİ OLDUĞU ifade edilir.

Celal Abbas’ın kimliği üzerine olan ve genel kabul gören ikinci görüşe göre ise; Celal Abbas ve Ali Abbas aynı kişilerdir. Hz. Ali’nin Kerbela’da şehit olan oğlu üzerinden yürüyen soydur. Nitekim Ocağın Elazığ Kolu mensuplarından olan Seyyid A. Fethi ERDOĞAN’a ait soy seceresi bunun delili olarak ortaya konulur. Söz konusu secere Mehmet YAMAN ve Prof. Dr. Alemdâr Yalçın tarafından günümüz Türkçesine çevrilmiş HACI BEKTAŞ VELİ Araştırma Dergisi’nin Eylül-2001 sayısında (Sf.17) yayınlanmıştır.

Halk arasında Celal Abbas Olarak tanınan Ocak Atası ( Ulusu), birçok kayıtta, Abbas bin Ali olarak yer alır. Celal Abbas’ın halk arasında yaygın olan bir diğer ismi de Şah Ali Abbas olarak bilinir. Sonuç olarak tüm bu adlandırmalar aynı kişiyi ifade etmektedir.

Seyyid A. Fethi Erdoğan dede’ye ait Celal ABBAS Ocağının soy atasına ilişkin, tercüme edilen secereye göre;

Celal Abbas Ocağı mensuplarının soylarının Şah Ali Abbas Hazretleri’nin birinci evladı Koç Haydar oğlu Şah Cüneyd, (Esseyyid Ali kökünden) Kerbela Çölü’nden sökün edip Horasan’a, oradan da Buhara, Erdebil, Kars, Ardahan ve Durnik üzerinden Pertek-Coravan Köyü’ne uğrayarak Harput’un Mığı köyüne yerleşmişlerdir. Oradan da göç edip Erzincan’ın Kiştim köyüne yerleşmiş. Şah Cüneyd’in soyu Kiştim’de çoğalarak Kemah Terkiloh, Ardusi, Sürek ve Süleymanlı köylerine dağılmıştır. Bu ocak mensuplarının bir kolu Pülümür Brastik ve Mığı, Pertek Coravan ve Ovacık Kedek köyüne göç etmiş. Pülümür’ün Mığı köyü daha sonra Elazığ’a bağlanmış. Kedek ve Coravan’daki Ali Abbaslar, daha sonra Elazığ’a göç etmişler. Mığı’ya yerleşen Seyyit Abdullah ve kardeşi Seyyit İbrahim, hicri 1263, miladi 1846 tarihinde Seyyit Abdullah Dergahı’ndan bir soy şeceresi alıp, bu şecereyi Şahin Baba Dergahı ve Necef’deki İmam Ali Dergahı’na onaylatmışlar.

Sonuç olarak, birçok bilimsel araştırmaya da kaynaklık eden bu secereye göre, Celal Abbas ve Ali Abbas Ocakları aynı ocaklar olup, Kerbela şehidi Hz. Celal Abbas’ın soyundan gelir.

Derleyen : Serkan HORUZ

Kaynak:

1- Cengiz Erzincan, ” Seyyid Hacı Mahmut Seyyidlik” Seceresi.

2-Ali Kemali (1932): ERZİNCAN TARİHİ: TARİHİ, COĞRAFİ, İÇTİMAİ ETNOGRAFİ, İDARİ İHSAİ TETKİKAT TECRÜBESİ, İstanbul, Resimli Ay Matbaası

3- Doç Dr Ali YAMAN, Anadolu Aleviliği’nde Ocak Sistemi ve Dedelik Kurumu

4-Velî Saltık, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi 2009 / 52 172 TUNCELİ’DE ALEVÎ OCAKLARI

5-Prof. Dr. Alemdâr YALÇIN, HACI BEKTAŞ VELİ Araştırma Dergisi’nin Eylül-2001, s. 17